↑ Dịch nghĩa: Họ Nguyễn làm vua, họ Trần làm tướng, công khanh đời đời không dứt.
↑ Theo sách Hỏi đáp lịch sử Việt Nam (Tập 3) thì: Năm 1653, quân chúa Nguyễn đã tiến đến vùng bờ trái sông Phan Rang ngày nay. Chiêm Thành khi ấy là một chư hầu, phải tuế cống. Năm 1692, vua Chiêm là Bà Tranh đem quân sang sông quấy phá. Chúa Nguyễn Phúc Chu cử thống binh Nguyễn Hữu Cảnh đem quân đánh dẹp. Năm 1693, Bà Tranh bị bắt đến năm sau thì mất. Và đến năm 1697, vùng đất cuối cùng của Chiêm Thành trên thực tế đã được sáp nhập vào lãnh thổ Đại Việt (nhiều tác giả, Nhà xuất bản Trẻ, 2007, tr. 189).
↑ Chà và: âm của chữ Java, Chà và là người đến từ đảo Java, về sau từ này được người Việt dùng để gọi tất cả những người có màu da ngăm ngăm như Chà Bom Bay (Bombay, Ấn Độ), Chà Ma ní (Manila, Philippines). Còn Tây dương là người đến từ phía Tây: Pháp, Hà Lan...
1 2 3 Đại Nam Thực lục Tiền biên, soạn năm 1844, Viện Sử học phiên dịch, Nhà xuất bản Sử học, Hà Nội, 1962. tr. 136-140.
↑ Bàn Lân hay Bàng Lân, sau đổi thành Tân Lân, có nghĩa là "Xóm Mới". Theo nhà văn Sơn Nam thì Bàn Lân là tiếng bằng lăng (một loại cây bản địa, trổ bông tím đẹp) nói trại ra (Cù lao Phố-Cảng biển đầu tiên ở Nam Bộ trong sách Nam Bộ xưa và nay, Nhà xuất bản TP HCM, 2005, tr. 121).
↑ Lịch sử khẩn hoang miền Nam, Nhà xuất bản Văn nghệ TP. HCM, 1994, tr.30.
↑ Nguyễn Tạo dịch, Quyển Thượng, Biên Hòa, Nha Văn Hóa Bộ Quốc gia Giáo dục xuất bản, Sài Gòn, 1959, tờ 25.
↑ Trước khi xảy ra sự kiện này, rất có thể vì lý do kinh tế, một bộ phận của nhóm Trần Thượng Xuyên, từ xã Thanh Hà ở Cù lao Phố (thuộc Trấn Biên), tự tách ra để đến ở trung tâm quận 5, thuộc Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay, và thành lập xã Minh Hương vào năm 1698, đúng như Trịnh Hoài Đức đã ghi: "Từ đó, con cháu người Tàu...ở Phiên Trấn lập thành xã Minh Hương rồi ghép vào sổ hộ tịch"... Năm 1885, Trương Vĩnh Ký chỉ rõ: "Địa phận nằm giữa đường Marins (xưa là Đồng Khánh, nay là Trần Hưng Đạo) với mé rạch Chợ Lớn, là nơi trú ngụ của người Minh Hương. Còn đền Trần Tướng quân, thờ Trần Thượng Xuyên, là lãnh tụ người Hoa sang tị nạn ở Việt Nam từ 1679 rồi nhận chức quan với chúa Nguyễn và có công lập chợ phố ở Sài Gòn". Như vậy có thể nói, năm 1778 không phải là niên đại khai sinh của Chợ Sài Gòn tức Chợ Lớn ngày nay, mà rất có thể là thời điểm người gốc Hoa ở xã Thanh Hà tự sáp nhập với xã Minh Hương mà thôi...(Địa chí văn hóa TP. HCM phần Lịch sử, Nhà xuất bản TP. HCM, 1987, tr. 164-165).
↑ Tiến sau đó cũng bị bắt và bị giết chết. (Sơn Nam, Gia Định xưa, Nhà xuất bản TP.HCM, 1984, tr.30).
↑ Lương Văn Lựu, Biên Hòa sử lược toàn biên, Quyển 2, Sài Gòn, 1973, tr. 118-120.
